Dąb Maryjny zwany "Maryjką" rośnie w lesie w Żorach w dzielnicy Kleszczówka.
 |
| Stara widokówka z Archiwum Muzeum Miejskiego |
Przy Dębie znajduje się niewielki ołtarzyk oraz ławeczki. Prowadzi do niego piękna leśna ścieżka, jest przyozdobiony obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
Istnieje kilka legend związanych z tym drzewem. Najciekawsza opowiada jak Król Jan III Sobieski, podążając na odsiecz Wiednia, zatrzymał się przed Żorami na postój. Był zły na swego przewodnika, chłopa, który miał go tego wieczoru doprowadzić do miasta, lecz zapadł zmrok i orszak musiał zatrzymać się w lesie. Królowi nie za bardzo chciało się spać. Nakazał przewodnikowi opowiedzieć coś o Żorach. Chłop tak się rozkręcił w opowiadaniu, a mówił o mieście same dobre rzeczy, że noc szybko zleciała, nagle zaświtało i trzeba było ruszać w dalszą drogę. Na odchodne Król przywiesił na dębie swój obrazek Matki Boskiej. Następnie na miejsce dębu przybył malarz i przemalował obraz na większej desce. Ta legenda nie ma niestety potwierdzenia w faktach, chociażby dlatego, że Jan III Sobieski wcale nie stacjonował z wojskiem pod Żorami.
Bardziej prawdopodobna historia odbywa się w XIX wieku. Młody kupiec w drodze z Mikołowa usłyszał zbliżających się zbójców. Wystraszony skrył się w gałęziach drzewa. W trosce o swoje życie modlił się do Matki Boskiej i obiecał, że jeśli przeżyje, ufunduje obraz. Udało mu się pozostać niezauważonym i obraz na drzewie zawisł. Kupiec odwiedzał często to miejsce, by odmówić różaniec. Jezus na obrazie ma oblicze dorosłego człowieka. Możliwe, że to twarz tegoż właśnie kupca, nazywał się on Alojzy Kentnowski był to mieszkaniec Żor, który został nawet radnym miasta.