II Historyczny Rajd Rowerowy KTK Wandrus Żory

Za nami II Historyczny Rajd Rowerowy KTK Wandrus Żory. Z okazji zbliżającej się 85 rocznicy rozpoczęcia 2 wojny światowej temat rajdu to Żorski Wrzesień, odbył się 20.04.2024. Poniżej umieszczone jest zdjęcie pamiątkowe, plakat, regulamin, dalej mamy materiały graficzne wykorzystane na stracie, mapę trasy oraz opisy miejsc związanych z bitwą stoczoną w dniu 1.09.1939. Mapka działa w aplikacji google, zawsze można skorzystać z tej trasy.

REGULAMIN:

II HISTORYCZNY RAJD ROWEROWY

ŻORSKI WRZESEŃ 1939

DATA I MIEJSCE:  20.04.2024 – godzina: 10:00,  Żory, Rynek

 Cele i założenia rajdu: Z okazji zbliżającej się 85 rocznicy wybuchu II wojny światowej, podczas rekreacyjnego rajdu rowerowego dowiemy się, jak przebiegał pierwszy jej dzień w Żorach. Poznamy kluczowe miejsca bitwy, dowiemy się skąd nadeszli Niemcy i gdzie przebiegały linie obronne. Na mecie zobaczymy elementy uzbrojenia i wyposażenia walczących stron oraz kolekcję zabytkowych rowerów.

Program ramowy rajdu:

1. Przedstawienie trasy rajdu w kontekście bitwy stoczonej 1.09.1939 (Rynek)
2. Pamiątkowa fotografia grupowa.
3. Przejazd w małych grupach przez miejsca związane z bitwą. Około 15 km
4. Meta w Parku „Piaskownia” w Żorach (Kleszczówka)

META: Żory Park „Piaskownia” ul. Boczna (w lesie na końcu ulicy).

Na miejscu będzie okolicznościowa pieczątka rajdowa oraz ognisko, przy którym będziemy piec kiełbaski przyniesione we własnym zakresie. Główną atrakcją mety będzie prezentacja żołnierskiego uzbrojenia i wyposażenia. Obok znanej z zeszłorocznej edycji kolekcji kolegi Tomasza, zobaczymy zbiory MUZEUM WOJNY OBRONNEJ RYBNIK’39 oraz zabytkowe wojskowe rowery, które zaprezentuje nam STOWARZYSZENIE "TRUPPENFAHRRAD"

Na metę zapraszamy wszystkich! Za równo tych, którzy będą brać udział w przejeździe z nami, tych, którzy przyjadą na metę swoją trasą oraz tych, którzy przyjdą pieszo.

Postanowienia i warunki uczestnictwa:

1. Warunkiem uczestnictwa jest sprawny rower oraz forma pozwalająca na przejazd.
2. Nieletni biorą udział w rajdzie w kaskach i pod opieką osoby dorosłej.
3. Uczestnicy zobowiązani są do przestrzegania zasad bezpieczeństwa i przepisów ruchu drogowego.
4. Członkowie PTTK z opłaconymi składkami są ubezpieczeni od następstw nieszczęśliwych wypadków. Pozostali uczestnicy ubezpieczają się we własnym zakresie.
5. Organizator nie bierze odpowiedzialności za wypadki powstałe w czasie rajdu oraz za szkody wynikłe w stosunku do uczestników, oraz osób trzecich. Nie odpowiada za zachowanie uczestników.

Organizator: KTK Wandrus Żory

Komandor  rajdu: Paweł Hoinka

- - PREZENTACJA ARCHIWALNYCH FOTOGRAFII - -

TRASA RAJDU HISTORYCZNEGO

MAPA

Rynek Żorski - Rynek nie ucierpiał na skutek działań wojennych we wrześniu 1939 roku. Około godziny 13:00 do Żor wkracza Wehrmacht. Przez krótki czas sztab 5. Dywizji Pancernej znajdował się w Hotelu Polskim, którego nazwę z tej okazji zmieniono na Panzer Hotel. Po zajęciu miasta Żory zostało ono wcielone do III Rzeszy i przywrócono niemiecką nazwę Sohrau.

Garnizon Żorski - W Żorach już od czerwca 1922 stacjonowało wojsko artyleryjskie, konkretnie II dywizjon 23 pułku artylerii lekkiej z Będzina. Wojsko to korzystało z koni, więc znajdujący się w Żorach garnizon po pruskich ułanach, stanowił wyśmienite dla nich miejsce. Na terenie garnizonu znajdowały się stajnie, ujeżdżalnia koni, warsztaty kowalskie, magazyny armat i amunicji.

Park Miejski - W okresie międzywojennym w części wykorzystywany przez artylerzystów jako plac ćwiczeń. W przeddzień wybuchu II wojny Światowej w tej okolicy rozmieszczono odwodowy 3. pluton „Żorskiej” Kompanii ON ppor. Fryderyka Kraszyny

Zakład Karola Boromeusza - W dniu wrześniowych walk o Żory Na piętrze znajdował się punkt obserwacyjny artylerii dowódcy 5. baterii II dywizjonu 23 pułku artylerii lekkiej Kpt. Mikołaja Stranza. Został wykryty i ostrzelany przez niemieckie lotnictwo, po czym przeniesiono punkt na drugą linię.

Okolice “starej cegielni” u zbiegu ulic Rybnickiej i 3 Maja znajdowały się linie obrony piechoty oraz wysunięte przed nimi stanowisko działa 75 mm. dowodzonego przez kpr Stanisława Puto, który jako pierwszy nawiązał walkę z oddziałami niemieckimi nadciągającymi od strony Rybnika.

Schron na Żwace - W dniu wybuchu wojny betonowy schron w pobliżu ul. Szczejkowickiej nie był ukończony, natomiast w jego obejściu znajdowały się pełnoprofilowe okopy i stanowiska strzeleckie, które zostały obsadzone przez żołnierzy ON

Dworzec Kolejowy obsadzony wraz z linią kolejową w kierunku na Pszczynę przez 1 pluton, 3 kompani ON “Pszczyna” ppor Franciszka Mosza.

Okolice stawu Śmieszek - zajął 2 Pluton 3 kompani ON “Pszczyna” ppor. Jerzego Matuszewicza z zamiarem zamykania drogi na Pszczynę. W tej okolicy rozlokowano dwa działa 75 mm z 23.pal przeznaczone od ognia pośredniego dowodzone przez por. Karola Orłowskiego

Kleszczów - 3 pluton kompanii ON „Pszczyna” ppor. Aleksandra Bukko, jako odwód znalazł się pod laskiem w Kleszczowie, tam też został zlokalizowany punkt dowodzenia OW „Rybnik”.

Lasy za Kleszczowem drogi leśne w kierunku Kobióru, zgodnie z planem użyto do ewakuacji całości sił Oddziału Wydzielonego Rybnik

- - - - - - - - -

Park Cegielnia - na polach za cegielnią pomiędzy ulicami Wodzisławską a Folwarecką, pozycje zajął 2 pluton kompani ON „Żory” dowodzony przez ppor. Władysława Pawlikowskiego w groźbie okrążenia przez oddziały niemieckie, wycofali się i trafili pod silny ogień, ppor. Pawlikowski poległ.

Mogiła Żołnierska na cmentarzu miejskim. Grób zbiorowy żołnierzy Wojska Polskiego poległych w obronie miasta 1 września 1939 roku. W tym ppor. Władysław Pawlikowski. 

Koszary (Ulica Koszarowa, Bramkowa) w okresie międzywojennym na stałe stacjonowali tutaj żołnierze II dywizjonu 23 pułku artylerii lekkiej. W przeddzień wybuchu 2 Wojny Światowej koszary zostały zajęte przez żołnierzy z rybnickiego batalionu ON.

-------------

Zdjęcie uczestników na starcie Rajdu Historycznego      Autor: Piotr Tomala