
![]() |
Staw Garbocz |
![]() |
Staw Lanuch |
Mapka:
Teren ten był niegdyś uprzemysłowiony. Stawy to pozostałość po odkrywkowym wydobywaniu rudy darniowej, która do dziś barwi tutejsze potoki na brązowawy kolor. Rzeka Ruda swojego imienia też nie pozyskała przypadkowo.
--- Gichta ---
Najbardziej okazałym obiektem, jaki możemy tu spotkać jest 15-metrowa wieża Gichta. Jest to zabytkowy budynek, który stoi tu od 1836, kiedy to została ukończona i zaczęła produkować Huta "Waleska". W zakładzie tym przetapiano wydobyte na miejscu rudy na metal. Gichta służyła do transportu surowców do wielkich pieców. Nie ma już tych pieców, odlewni i innych budynków w tym mieszkalnych. Przyroda odebrała temu kompleksowi wszystko poza wieżą i luźno poniewierającymi się po lesie fragmentami murów. Huta pracowała do 1855 roku.
Przy budynku Gichty zorganizowano miejsca odpoczynkowe. Tutaj zaczynają się trzy szlaki rowerowe na Rybnik, Leszczyny i Palowice. Ten ostatni w dużej części wiedzie traktem otoczonym przez stare drzewa. Niegdyś kupcy wozili nim swoje towary między Morawami a Śląskiem.
Przez te okolice przebiega turystyczny, niebieski Szlak Początków Hutnictwa.
Przez te okolice przebiega turystyczny, niebieski Szlak Początków Hutnictwa.
![]() |
Stara droga |
--- Chata Shreka ---
Ciekawym miejscem jest domek na jednym z bajorek, wyglądający jak chatka Shreka na bagienku. Ciężko go znaleźć, miejsce jest magiczne. Jedyna prowadząca do niego droga idzie od zachodu z okolicy ambonki myśliwego (patrz mapa).
--- Źródełko ---
Na czarnej trasie rowerowej prowadzącej do Leszczyn znajduje się źródło wody pitnej. Jest w jego pobliżu, także wiata odpoczynkowa. Miejsce to cieszy się sporą popularnością i woda z niego bijąca również. Można nawet usłyszeć opinię o zdrowotnych jej właściwościach.
--- Krzyż na Wytrzęsowie ---
Krzyż na Wytrzęsowie w Palowicach stanowi kolejne z ciekawych miejsc w tej okolicy. Lokalizacja jego nie jest przypadkowa. Z jego powstaniem wiąże się historia. Około roku 1850 pracownicy huty Waleska wracali tędy do domów. Nagle rozpętała się straszliwa burza z piorunami. Gichciarze ze strachu o własne życie rozpoczęli modlitwy o uchowanie. Zostały one wysłuchane, za co w podzięce postawiono w tym miejscu krzyż. Był on wielokrotnie odnawiany lub wymieniany. Przykładowo po tym, gdy 1945 roku został ostrzelany przez sowieckiego żołnierza.
--- Pamiątki po 1945 ---
Od stycznia do marca roku 1945 w tych lasach kręcili się żołnierze armii czerwonej. Wykopali tutaj mnóstwo okopów, będąc zasadzonymi na Niemców, którzy w tym okresie bronili się w Żorach. W lesie nieopodal Kleszczówki znajduje się grób człowieka, który wtedy został zabity. Pozostały też w paru miejscach wyraźne okopy.
--- Znakomite drogi na rower ---
Z Gichty prowadzą drogi rowerowe do Leszczyn, Palowic i Rybnika. Żory niestety nie mają takich tras. Aby dotrzeć w ciekawe miejsca, można skorzystać z tego bloga, gdzie zamieszczona jest przebiegająca obok: Rowerowa obwodnica Żor. Nie jest to oznaczona trasa, ale jej przebieg jest dobrze opisany. Długość Wynosi 40 km. Prowadzi przez takie miejsca jak bunkier na Żwace, ruiny bażanciarni, pałacyk w Baranowicach, Śmieszek czy Dąb Maryjny. Polecam.
Rysunek Huty "Waleska" pochodzi z książki:
B. Cimała, J. Delowicz P. Porwoł - "Żory. Zarys dziejów. Wypisy"